Büyükşehirlerde Öğrencilik Cep Yakıyor: İstanbul’da 25 Bin TL’yi Bulan Giderler, Mardin Artuklu Üniversitesi’ni Daha Cazip Hale Getiriyor

2025 YKS sonuçlarının açıklanmasıyla binlerce öğrenci üniversite hayaline kavuştu. Ancak Türkiye’de yükseköğretim, yalnızca akademik değil, ekonomik olarak da giderek daha ağır bir yük hâline geliyor. İstanbul Planlama Ajansı’nın verilerine göre, büyük şehirlerde bir öğrencinin ortalama yaşam maliyeti asgari ücretin üzerinde. Barınma, ulaşım, yemek ve sosyal yaşam harcamaları aylık 20 bin TL’yi aşarken, özel üniversite ücretleri yıllık 1,5 milyon TL’yi geçti. Barınma, en büyük gider kalemi olarak öne çıkıyor. İstanbul’da öğrenci semtlerinde kiralar 20 bin-45 bin TL arasında değişirken, Beşiktaş, Kadıköy ve Şişli gibi merkezî ilçelerde bu rakam 100 bin TL’yi aşabiliyor. KYK yurt ücretleri aylık 517,50 TL’den başlasa da kapasite yetersizliği, hijyen sorunları ve kısıtlı imkanlar, öğrencileri yüksek maliyetli özel yurtlara yöneltiyor. Beslenme maliyetleri de hızla artıyor. KYK yurtlarında günlük yemek yardımı 200 TL olsa da haftalık ev alışverişi 1.500-2.000 TL, dışarıda bir öğün ise 350-800 TL arasında. Sosyal yaşamı aktif olan öğrenciler için bu kalem, aylık 15 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Ulaşımda da maliyet yükselişte. İstanbul’da aylık öğrenci abonman ücreti 381 TL, tek biniş ise 13,18 TL. Ankara ve İzmir’de benzer rakamlar geçerli. Artan maliyetler, öğrencilerin tercihlerini de etkiliyor. Mardin Artuklu Üniversitesi gibi yaşam giderlerinin büyükşehirlere kıyasla çok daha düşük olduğu üniversiteler, son yıllarda daha cazip bir seçenek haline geldi. Mardin’de kiralar, büyükşehirlerin üçte birine kadar düşerken, ulaşım ve gıda fiyatları da öğrencilerin bütçesini zorlamıyor. Böylece öğrenciler, hem kaliteli bir eğitim hem de daha sürdürülebilir bir yaşam standardı elde edebiliyor. Özel üniversitelerde ise ücretler rekor seviyelere ulaştı. Sabancı Üniversitesi’nde 2025-2026 akademik yılı ücreti 1 milyon 595 bin TL, Koç Üniversitesi’nde ise 1 milyon 590 bin TL olarak belirlendi. Tıp, mühendislik ve hukuk gibi programlar, yıllık 1,3 milyon TL’yi aşan fiyatlarla dikkat çekiyor. Barınma ve yaşam giderleri eklendiğinde, bazı öğrencilerin aylık toplam maliyeti 200 bin TL’yi buluyor. Uzmanlar, eğitimde fırsat eşitliğinin giderek zayıfladığına ve yükseköğretimin, ekonomik gücü olan küçük bir kesime hitap etmeye başladığına dikkat çekiyor.